Efficacy of nonopioid analgesics and adjuvants in multimodal analgesia for reducing postoperative opioid consumption and complications in obesity: a systematic review and network meta-analysis
Michele Carron, Enrico Tamburini, Federico Linassi, Tommaso Pettenuzzo , Annalisa Boscolo and Paolo Navalesi British Journal of Anaesthesia, 133 (6): 1234e1249 (2024) doi: 10.1016/j.bja.2024.08.009
Η διαχείριση του μετεγχειρητικού πόνου στους παχύσαρκους ασθενείς συχνά αποτελεί πρόκληση.
Η πολυπαραγοντική αναλγησία έχει αποδειχτεί αποτελεσματική στην ανακούφιση από τον πόνο, όμως η επίδραση διάφορων μη οπιοειδών ενδοφλέβιων αναλγητικών και επικουρικών φαρμάκων σε αυτή την κατηγορία ασθενών δεν έχει επαρκώς καθοριστεί. Η συγκεκριμένη μελέτη στοχεύει στην εκτίμηση της αποτελεσματικότητας των μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, της παρακεταμόλης, της κεταμίνης, των αγωνιστών των α-2 αδρενεργικών υποδοχέων, της λιδοκαϊνης, του μαγνησίου και των από του στόματος γκαμπαπεντινοειδών στη μείωση της κατανάλωσης των οπιοειδών μετεγχειρητικά. Δευτερευόντως εξετάστηκε η επίδραση των παραπάνω φαρμάκων στην μείωση της επίπτωσης γενικών και μετεγχειρητικών αναπνευστικών επιπλοκών, της ναυτίας, του εμέτου, της διάρκειας παραμονής στη μονάδα μεταναισθητικής φροντίδας (ΜΜΑΦ), καθώς και στη διάρκεια νοσηλείας σε χειρουργικούς ασθενείς με παχυσαρκία. Σε μια συστηματική ανασκόπηση και μέτα-ανάλυση δικτύου έγινε αναζήτηση των PubMed, Scopus, Web of Science, CINAHL και EMBASE και συμπεριλήφθηκαν μόνο αγγλόφωνες τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες μελέτες. Η ποιότητα των αποδεικτικών στοιχείων και η βεβαιότητα των αποτελεσμάτων αξιολογήθηκαν χρησιμοποιώντας το εργαλείο RoB 2 και το πλαίσιο GRADE, αντίστοιχα. Συνολικά 37 τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες, που αφορούσαν 3602 ασθενείς, συμπεριλήφθηκαν στην ποσοτική ανάλυση. Η σύγκριση μεταξύ εικονικού φαρμάκου/καμία παρέμβαση και ενός φαρμάκου, έδειξε ότι η δεξμεδετομιδίνη, η κεταμίνη, η λιδοκαϊνη, το μαγνήσιο και η γκαμπαπεντίνη μειώνουν σημαντικά τη μετεγχειρητική κατανάλωση οπιοειδών. Επιπλέον, η κεταμίνη μειώνει σημαντικά τις μετεγχειρητικές αναπνευστικές επιπλοκές. Η ιβουπροφαίνη, η δεξμεδετομιδίνη και η λιδοκαϊνη ελαττώνουν σε σημαντικό βαθμό τη μετεγχειρητική ναυτία, ενώ η δεξμεδετομιδίνη, μόνη της ή σε συνδυασμό με πρεγκαμπαλίνη και λιδοκαϊνη, μειώνουν τον μετεγχειρητικό έμετο. Η δεξμεδετομιδίνη μειώνει σε σημαντικό βαθμό την παραμονή των ασθενών στη ΜΜΑΦ, ενώ τόσο η παρακεταμόλη, όσο και η λιδοκαϊνη ελαττώνουν συνολικά τη διάρκεια της νοσηλείας.
Συμπερασματικά, τα ενδοφλέβια μη οπιοειδή αναλγητικά και οι επικουρικοί φαρμακευτικοί παράγοντες παρουσιάζουν σημαντικό ρόλο στην πολυπαραγοντική αναλγησία, μειώνοντας την κατανάλωση οπιοειδών και βελτιώνοντας την μετεγχειρητική πορεία σε ενήλικους, χειρουργικούς ασθενείς με παχυσαρκία.