(The effect of psychological factors on pain outcomes: lessons learned for the next generation of research. Pain Rep. 2023 Nov 7;8(6):e1112. doi: 10.1097/PR9.0000000000001112)
Η βιοϊατρική προσέγγιση παραμένει ανεπαρκής στην κατανόηση των προβλημάτων που βιώνουν οι ασθενείς με χρόνιο πόνο. Το βιοψυχοκοινωνικό μοντέλο έχει αναπτυχθεί, αναγνωρίζοντας την πολυπλοκότητα και την πολυπαραγοντική φύση του πόνου. Υπάρχει πλήθος εμπειρικών μελετών που τεκμηριώνουν το ρόλο των ψυχολογικών παραγόντων στην εμπειρία του πόνου. Πολλές από αυτές δείχνουν, ότι παράγοντες όπως η προσοχή, η προσδοκία και ο σχετιζόμενος με τον πόνο φόβος, έχουν μια βαθιά επίδραση στον πόνο, την απελπισία και την ανικανότητα. Έχουν δημοσιευτεί αρκετές ανασκοπήσεις, τεκμηριώνοντας το ρόλο των ψυχολογικών παραγόντων κινδύνου ανάπτυξης επίμονου πόνου και ανικανότητας. Παρά το ότι υπάρχει μια σχετική ομοφωνία στο ότι οι ψυχολογικοί παράγοντες κάνουν τη διαφορά στην ανάπτυξη και τη διατήρηση του χρόνιου πόνου, υπάρχει περιθώριο βελτίωσης των μελετών. Η βάση στοιχείων θα πρέπει να είναι πιο ισχυρή. Η έρευνα αμφισβητείται από την εξάρτηση από μελέτες παρατήρησης καθώς είναι συχνά αδύνατον πειραματικά μοντέλα να χειριστούν τους ψυχολογικούς παράγοντες. Σε αυτές τις μελέτες, πρέπει να βασιστούμε στις παραλλαγές των ψυχολογικών καταστάσεων που συμβαίνουν στον πραγματικό κόσμο και τις σχέσεις τους με τις διακυμάνσεις που μας ενδιαφέρουν. Αυτό υποδηλώνει ότι τα αιτιολογικά συμπεράσματα είναι δύσκολα και περιπλέκονται από την πιθανή παρουσία συγχυτικών παραγόντων.
Η ανάπτυξη των μεγάλων δεδομένων (big data) και των τεχνικών μηχανών μάθησης (machine learning techniques) είναι συναρπαστική και πολλά υποσχόμενη για την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων. Ωστόσο, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται υποστηρικτικά και όχι αποκλειστικά για την λήψη συμπερασμάτων υψηλής ποιότητας διότι η ανθρώπινη ευφυΐα υπερέχει της τεχνητής νοημοσύνης στην επίλυση πολύπλοκων προβλημάτων.
Σε αυτή τη μελέτη, το μήνυμα είναι ότι υπάρχει ανάγκη για καλύτερο σχεδιασμό και ανάλυση μελετών παρατήρησης στην αναγνώριση των ψυχολογικών παραγόντων στις εκβάσεις του πόνου. Αυτά τα μαθήματα πηγάζουν από προκλήσεις που περιλαμβάνονται στις σύγχρονες μελέτες. Ως αφετηρία, έχουμε 3 αρχές αιτιότητας:1) η αιτία και το αποτέλεσμα είναι διαφορετικά, 2) η αιτία προηγείται του αποτελέσματος μέσα σε εύλογο διάστημα, 3) εναλλακτικές εξηγήσεις αποκλείονται. Στηριζόμενοι σε αυτές τις αρχές, παρέχονται πιθανοί προβληματισμοί και αρκετά διδάγματα που θα πρέπει να λάβει υπόψιν η επόμενη γενιά μελετών. Σε αυτή τη μελέτη δίνονται συστάσεις για τη δομή και την καθοδήγηση της επόμενης γενιάς μελετών, με στόχο την αποφυγή παγίδων που περιγράφονται. Αυτό θα οδηγήσει σε καλύτερα σχεδιασμένες μελέτες, πιο κατάλληλες στατιστικές αναλύσεις, εποικοδομητικές συζητήσεις και παραγωγικούς προβληματισμούς, που θα βελτιώσουν την επιστήμη μας.