Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Η επαγόμενη οικειότητα από χαρακτηριστικά προσώπου οδηγεί σε υποαλγησία

(Bagnis A, Todorov A, Altizio I, Colonnello V, Fanti S, Russo PM, Mattarozzi K. Familiarity From Facial Appearance Leads to Hypoalgesia. J Pain. 2023 Nov;24(11):2040-2051. doi: 10.1016/j.jpain.2023.06.012. Epub 2023 Jun 23. PMID: 37356606.)

Επιμέλεια κειμένου: Μάνος Κοκκινάκης, Ειδικευόμενος Αναισθησιολογίας, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου Κρήτης

Ο άνθρωπος είναι εκ φύσεως κοινωνικό ον. Εκτεταμένες βιβλιογραφικές αναφορές επιβεβαιώνουν αυτό που ο καθένας μας βιώνει σε επίπεδο εμπειρίας, ότι δηλαδή η παρουσία των άλλων ατόμων διαδραματίζει ζωτικής σημασίας ρόλο στην υγεία και μάλιστα τροποποιεί την ψυχολογία και την φυσιολογία του ανθρώπου. Το ερευνητικό ενδιαφέρον έχει στραφεί στον τρόπο που το κοινωνικό περιβάλλον επηρεάζει την αντίληψη του πόνου.

Σε αυτή τη μελέτη  μια ερευνητική ομάδα από την Ιταλία προσπαθεί να διερευνήσει αν κοινωνικά ερεθίσματα μπορούν να οδηγήσουν σε υπο-αλγησία. Τέτοια ερεθίσματα δημιουργούνται μέσω επαφής με πρόσωπα με διαφορετικά επίπεδα οικειότητας, είτε ενδογενούς (βασιζόμενης σε φυσική ομοιότητα με γνωστά άτομα)  είτε επεισοδιακής (αποκτηθείσας μέσω προηγούμενης εμπειρίας). Σε αυτό το πλαίσιο, αναζητείται η απάντηση στο ερώτημα αν η αίσθηση οικειότητας που μας προκαλούν πρόσωπα άγνωστων ανθρώπων με τους οποίους δεν έχουμε συναισθηματικούς δεσμούς  μπορεί να τροποποιήσει την εμπειρία του πόνου. Η  αρχική υπόθεση ήταν  ότι η οικειότητα (ενδογενής ή αποκτηθείσα μέσω της εμπειρίας) θα αύξανε τον ουδό και θα μείωνε την ένταση του πόνου.

Εξήντα επτά συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε επαγωγή πόνου (το τεστ ψυχρής πίεσης) βλέποντας πρόσωπα που είχαν δει προηγουμένως (Επεισοδιακή Ομάδα, EG) ή νέα πρόσωπα (Μη επεισοδιακή Ομάδα, NG) που διέφεραν ως προς το επίπεδο ενδογενούς οικειότητας (υψηλή έναντι χαμηλής).Ο ουδός πόνου μετρήθηκε σε δευτερόλεπτα ενώ η ένταση του πόνου εκτιμήθηκε σε μια αριθμητική κλίμακα 0 έως 10.Το πείραμα διήρκησε συνολικά 5 ημέρες. Την 1η ημέρα τα άτομα και των δύο ομάδων κλήθηκαν να ταξινομήσουν σε χαμηλής/υψηλής αίσθησης οικειότητας μια σειρά άγνωστων προσώπων, τα οποία προβλήθηκαν σε οθόνη Η/Υ. Από την 2η έως και την 4η ημέρα οι συμμετέχοντες και στις 2 ομάδες υποβλήθηκαν σε δοκιμασία- cold pressor test (CPT), ενώ παράλληλα εκτέθηκαν σε μία συνθήκη ανά ημέρα από τις 3 ακόλουθες: έκθεση  σε χαμηλής οικειότητας πρόσωπα, έκθεση σε υψηλής οικειότητας πρόσωπα ή απουσία έκθεσης σε πρόσωπα (ομάδα ελέγχου). Πριν το CPT τους δόθηκαν ερωτηματολόγια με σκοπό να καθοριστεί το επίπεδο του άγχους και προσδοκίας τους σχετικά με τα επίπεδα του πόνου που επρόκειτο να βιώσουν κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας. Η ειδοποιός διαφορά ήταν ότι στην επεισοδιακή ομάδα προβλήθηκαν χαμηλής/υψηλής οικειότητας πρόσωπα από το δείγμα που είχαν ταξινομήσει την 1η ημέρα, ενώ στη μη-επεισοδιακή ομάδα (NG) προβλήθηκαν πρόσωπα χαμηλής ή υψηλής οικειότητας τα οποία δεν είχαν ξαναδεί. Την 5η και τελευταία μέρα του πειράματος οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να απαντήσουν σε ερωτηματολόγια σχετικά με τον πόνο (ASI-3, FPQ-III, PCS).  Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η επεισοδιακή οικειότητα δεν είχε επίδραση στην εμπειρία του πόνου. Όμως, η έκθεση σε πρόσωπα με υψηλή ενδογενή οικειότητα μείωνε την ένταση του πόνου  σε σύγκριση με την έκθεση σε πρόσωπα με χαμηλή ενδογενή  οικειότητα, ακόμα και μετά από διόρθωση με βάση τις προσδοκίες των ασθενών.

Αυτά τα αποτελέσματα υποδεικνύουν ότι φυσικά χαρακτηριστικά που μεταφέρουν ένα αίσθημα αυξημένης οικειότητας επάγουν μια κεντρική τροποποίηση του πόνου οδηγώντας σε υποαλγησία, και συμφωνούν με την ιδέα ότι η οικειότητα μπορεί να σηματοδοτεί ασφάλεια και η παρουσία οικείων ατόμων μειώνει τη δυσφορία που σχετίζεται με το αίσθημα απειλής.

Τα συμπεράσματα της εν λόγω μελέτης βρίσκονται σε ακολουθία με την ήδη υπάρχουσα βιβλιογραφία, η οποία περιγράφει ότι η παρουσία άλλων ανθρώπων προκαλεί, μέσω  αυθυποβολής, υποαλγησία και από πάνω προς τα κάτω τροποποίηση στην αλγαισθησία.

Διαβάστε περισσότερα…